Mexicaanse koriander (of Culantro)

In Europese keukens en diverse koloniale keukens, die stammen uit Azië, wordt gebruik gemaakt van koriander (Coriandrum sativum), een plant die al heel vroeg vanuit Centraal Azië zijn culinaire reis begon en via de Romeinse veroveringstochten ook in onze contreien terecht is gekomen. Maar de natuur heeft soms onverwachte manieren om dezelfde smaaksensatie in een andere plant te verstoppen.

De Mexicaanse koriander (Eryngium foetidum) is oorspronkelijk afkomstig uit het Caraïbisch gebied en groeit dus in het wild op diverse Caraïbische eilanden, waaronder 'onze' Antillen, alsmede delen van Midden-Amerika en het noordoosten van Zuid-Amerika. Sinds zijn ontdekking hebben enthousiastelingen zaadjes van de Mexicaanse koriander meegenomen naar Azië en daar beviel hij zo goed dat men dit kruid daar nu in grote hoeveelheden heeft aangeplant. Dat gesleep met zaden en planten heeft ook gezorgd voor een aantal benamingen, waaronder lange koriander en culantro. Die laatste maakt de verwaring helemaal compleet want in Noord-Amerika noemt men de gewone koriander weer cilantro. Er is dus maar één letter verschil tussen culantro en cilantro.

De Mexicaanse koriander groeit op tot maximaal 50 centimeter hoog en is in het bezit van stevige langgerekte, getande bladeren die als een rozet opgroeien.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Eryngium, is via het Latijnse woord eryngion, afgeleid van het Griekse woord ēryngion (ἠρύγγιον), dat 'distel' of eigenlijk '(zee)hulst' betekent. Het geslacht is echter niet verwant aan de hulst. Het tweede deel, foetida, is afkomstig van het Latijnse fetidus, dat 'stinkend' betekent. Zelfs in het hedendaagse Engels wordt nog het woord fetid ('stinkend') gebruikt.

Van de Mexicaanse koriander worden de bladeren in diverse gerechten gebruikt. Die bladeren hebben een sterke geur, die inderdaad doet denken aan die van reguliere koriander, maar zelfs nog potenter is. Dit kruid verliest veel van zijn aroma gedurende het verhittingsproces en dus wordt het in de meeste gevallen pas op het laatste moment toegevoegd. Het grote voordeel van de Mexicaanse koriander ten opzichte van de reguliere koriander is dat dit kruid goed gedroogd kan worden, waardoor het aroma in een potje langer bewaard blijft.

In Suriname, zo gaat het verhaal, wordt de Mexicaanse koriander vreemd genoeg helemaal niet als smaakmaker of als marinatie in gerechten toegepast. Daar staat het bekend als sneki wiwiri ('slangenkruid') en wordt in de kruidengeneeskunde voorgeschreven.

Dat Mexicaanse koriander bij regelmatig gebruik toch gezond kan zijn, beamen wat wetenschappelijke onderzoeken. Zo zou het milde ontstekingsremmende eigenschappen hebben, waardoor het lichaam sneller in staat is om infecties het hoofd te bieden[1].

[1] Dawilai et al: Anti-inflammatory activity of bioaccessible fraction from Eryngium foetidum leaves in BioMed Research International – 2013